OPINI

Detail Opini Guru

CERPEN : I Wayan Rai Wibawa

Kamis, 10 April 2025 17:41 WIB
576 |   -

 

PANGERASA

Olih : I Wayan Rai Wibawa

“Nguda Putu tusing masuk dugas hari senin ene?”,komang Adi nakonin Putu Lita sedek ngorte-ngorte dikantin sekolah sambilan meli ajengan. Disampingne Kadek Dharma milu mase negak, mekejang timpalne ajak sekelas , tonden masaut Putu Lita, Kadek Dharma suba nimpalin, “Tiang masuk dugas hari senin, ngudiang  komang matakon keto?”

“Inget tusing dugas hari senin yang demen sajan ningehan dugas bapak kepala sekolah gemang pengarahan, tumben asanen bapak kepala sekolah, sumekat iraga masekolah dini sube miken telung tiban ade pawarah-warah buke keto.”

“Kene Mang,” Putu Lita masaut, “Dugas hari senin ento tiang sube mekiken lakar masuk uling jumah buinte tiang sube sarapan ajak sube ngidih bekel teken I Meme jumah, dugas ento tiang sube ngaat pesan lakar masuk apang tusing kanti lambat, sawireh sube mase tawang tiang hari senen di sekolah nak upacara.

“Dadi buung Putu masuk?” Komang Adi nyekenang.

“Nadak sara duur tiang uyun Mang buinte basang misi nyeb.” Laut Putu Lita bangun tur makaad ke kasir sambilangga mayah sawireh jam pelajahan buin limang menit lakar memunyi.

“ow keto,” selengagan Komang Adi, sakewala Kadek Dharma iteh ngajeng sambilange anggut-anggut.

Jani bel sekolah sube memunyi mekejang murid-murid ane meblanja di kantin megesonan melaib kekelas apang tusing kanti lambat neked dikelas, dugase ento di kelasne Putu Lita maan pelajahan Seni Budaya,setonden teke guru ke kelas ade makudang kudang pengumuman, materi pelajahan seni budaya minakadi megending sekar alit, tusing kerase saget sube jam setengah dua bel mulih sube memunyi, mekejang sisyane taler bapak ibu guru budal.Komang Adi  ngajak Putu Lita umah ne mepaekan sakewala len dusun, Komang ajak Ni Putumula metimpal uling cerik, sai-sai dikengken Komang Adi melali jumah ne Tu Lita, keto mase Tu Lita melali jumah komang adi, sawireh ade tugas Geografi uling sekolah, jani meled Putu Lita lakar ngae tugas jumah Komang Adi.

Komang Adi metugelan ajaka telu, ane buin dadua mekejang luh, jani embokne sube ade ane megae ane nomer dua enu kuliah di singaraja ngalih jurusan keguruan, Komang Adi jani mare kelas telu SMA, mula uling dugas iya enu masuk  SD iye pada bersaing ajak Putu Lita pada-pada dueg, Komang Adi meled pesan masuk ngalih sekolahan Guru di subane tamat saking SMA, apang patuh cara mbok ne ane kuliah di singaraja. Reramane ngelah toko ngadep sembako, bapane mesambilan ngubuh sampi, ane tetep nongoson di toko Memene. Sedeng iteh Komang Adi mace buku di amben meten saget ade munyin motor teko.

“Tinn…Tinn” ,munyin motor Putu Lita teko ke umah Komang Adi.

“Tiang…Mai Tu, abe motor macelep”

“Nah Mang, ne ngalihan parkir motore malu, nyanan bapan Mang teko apang motor yang sing ngempetin mambahan.”

“Awag gen parkiran ditu motore Tu, sing kengken.” Pesaut Komang Adi.

“Kengken adi kali jani putu teko mai” Komang Adi metakon.

“Kene tu dugas hari senin yg sing masuk, care ane orahan yg tuni kone, ade PR Geografi, Kadek Dharma tuni ngorahin” pesaut Putu Lita.

“Owhhh saje Tu, yg sube mase ngae abedik, nah negak malu tiang lakar nage teh jebos apang ade timpalang ngae PR, bin kejep ajak  tutugan pang kanti pragat PR”

“Nahhh sedang luwung Mang heheheh” saut Tu Lita.

“Nah lamen keto, tiang ke paon malu ngae minum,sambilang nyemak buku malu nah Tu, antosan malu dini” baos Komang Adi.

“ Jani Komang Adi teke, uling jumah meten ngabe buku teken teh, jalan siagayang Tu apang tusing enggalan sanje”

“Mang tuni nungkak satwa di kantin, kaden Komang nyambat Bapak kepala sekolah ngemang pengarahan, dadi saget yg nawang ape ane orahan ajak Bapak Kepala Sekolah Mang?” Putu Lita matakon sade gugup.

“ Owww kene Tu, dugase hari senin tumben bapak kepal sekolah ngemang pengarahan tema nyane indik Catur Guru. “Laut Komang Adi nuturang amanat sane katuturang olih bapak kepala sekolah dugas Upacara Bendera dugas hari Senin, Sapuniki bawos Bapak Kepala Sekolah Tu”, menawi  sampun uning, manut sane kedartayang ring berita minakadi ring Radio, televisi, taler sane kawacen ring surat kabar kabawos para yowana sering maparilaksana nenten becik sane ngawetuang pikobet, Minakadi: pitungkas, nuracara, jantos mayuda sane ngawetuang pikobet. Kaucap putra-putra druwene maparilaksana nenten nganutin sesananing putra.Punika mawinang titiang marasa erang kalih wirang ring manah mautsaha matur waluya ipun jagra pawungu. Majeng ring sisyane sami mangda sampun ngawetuang biuta, napi malih alit-alit sampun ngelaksanayang pergaulan bebas, sane jejehin olih Bapak Kepala Sekolah, banget Bapak Kepala mapengapti apang tusing ring sekolah dane , wenten sisyan nyane maparilaksana keten, Bapak Kepala Mapangapti, Ngiring saking mangkin wenten rasa jengah ring angga, Ngulati sane becik.

“Dados Putu bengong” Komang Adi metakon.

“Sing Mang”

“Dadi yang metakon mang?” Tu Lita metaken ajak Komang Adi.

“Ape ane meled takonan Tu?”

“Kene mang busan Komang maan nyambat indik pergaulan bebas, sebates encen ane madan keto mang?”

“Kene tu, dudas hari senin bapak kepala sekolah wanti majeng ring sisya sumangdane rikalaning matunangan, apang bise milih-milih ane dadi kalawan tusing rikalaning matunangan dados sisya, men kengken kadi saget keto petakon Putu?”

“Sing Mang!”

“Men jani Putu kaden sube ngelah tunangan, ajak anak ane Sube kuliah ento?”

“Kadi Komang nawang, nyen sagetan komang ngorahin”

“Ow unduke ento, Kadek Dharma tiang ngorahin dugas ene Tu”

“Men sebates kengken Tu sube metunangan, ajak anake ento? Nyen adane tu?” Komang Adi matakon.

“Agus surya” Putu masaut.

“sing kengken” Putu masaut.

“Nah lamen sube keto, sing sube tiang juari buin nakonang, unduk Putu ajak gelan Putune”

“Sake wala ingetan Tu, ene pebesen tiang ngajak Putu pinaka iraga timpal uling cerik, care anake maosang, yan  anake matunangan ane madan sube kadung kasmaran tusing lakar inget ape sangkaning nudut kayun, ape ane gelahang bakal serahang, ane dadi kalawan sing dadi, satmaka sekadi baose buka uyak gamang! ngujang tiang ngomong kaketo sangkaning sing ade ane ngorin, sing tepuk ane ngorin, bise iraga melaksana ane sing patut kelaksanayang sane kabawos pergaulan bebas sekadi wau, care gendingan ngorahang, apang tusing iraga maseselan, dadi anak bajang nak satmaka kembang Tu, apang tusing disubane layu tuara ada anak ngerunguwang, nah saje je care anake ngorang yan sube kasmaran tai kucing rasa coklat”.

“Yeee ngujang tu bengong, do sangetang munyin tiang ane busan” Komang ngesyabin Putu Lita sade kedek.

“Kaden mula saje beneh keto tu, nyen ke orang anake mapitutur pasti amontoan gen piteketne”Komang mabaos sade alon.

“Beneh sajan buka orahan Komang mare, nak mula saje keto” Putu masaut.

“Tiang matakon jani, ape ade ane melenan ane kantenan Komang marep ajak tiang?”

“Kene Tu tiang metimpal ajak Putu sube uling cerik ngantos mangkin, abedik ade ane melenan sepanan tiang tangar, sakewala tiang sing bani ngorahin, aget ne ulian Putu ane nundunin nganti buke kene unduke, sekat Putu ngelah tunangan melenan sajan pratingkah Putu Jani.

“Men kengken solah yang ane soleh tepuk Mang?”Putu Lita matakon.

“Biasanne Putu kapah ngemel HP, beh jani tusing taen leb HP di liman Putu, buinte pepayan putu menor sajan! ane soleh tepuk yang seragam Putu ane anggo masuk  mekejang ketat, satmaka kanti seret pejalan getih saking ngembet rok ajak baju seragam Putu hahahahahahahaha”

“Hehhhhhh” Putu Lita masaut sade lek.

“ saking nguni tiang meled ngorahin sakewala tusing juari, nah mapan sube kene unduke jani sube tiang maan masdu arep ngomong ajak Putu, disaget Putu ngelag keneh sungsut ajak tiang, lakar trima antuk keneh lascarya, men kengken putu jani?”

“Aselem kuku dingeh tiang munyin Komang, tuara ade melempas, beneh buka keto, saje buke keto,banget tiang ngaturang manah suksema ajak Komang sawirwh sube gede sajan pangaptin Komang apang sida tiang mapari laksana nganutin laksanan putra sesana, saje te sing ade unduke buke kene meh kengken te lantas dadine” Putu Lita nyawis sade ngeling.

“Nah do bangetan Tu, ane busan raos kutang-kuta, lan uling jani jalan buin juminin”

“Yehhhhh tonden pragat amanat Bapak Kepala sekolah, kengken lanturang malih?”Komang ngomong sade kedek.

“Lanturan Mang” Putu Lita masaut sada gigis.

“ Bawos Komang Adi manut amanat Kepala Sekolah, Selantur ipun jagi tincapang titiang daging guru susrusa manut ring catur guru. para yowana sane tresna sihin titiang, mangda kauningin paletan nyane inggih punika sane kapertama Guru swadhyaya, Ageman putra sesana patut kapucukan pamekas majeng ring ida sang hyang widi Wasa. Santukan ida ngardi jagate malarapan antuk yadnyan ida. Iraga patut setata nyakupanag tangan   teleb teling astiti  bhakti wahya dyatmika, antuk nunas wara nugrahan ida mangda jagate rahayu.

Kaping kalih ring Guru Rupaka sane kabawos dewa sekala patut baktinin ageng pisan yasa kertin nyane: Ngembasan, ngupapira, Ngicen ajah, Nyekolahang pangaptinnyane medue putra suputra, iraga patut tinut majeng ring pitutur i rerama lascarya ngayahin, satmaka anggen naur utang ring anak lingsir.

Kaping tiga ring guru pengajian, ring sang marga guru ring sekolah, yasa kertin dane wiakti ageng  kalih mautama pisan satmaka ngicen sanjiwani saking iraga kantun buta kantos kedat, uning ring tatwa pangeweruhan minakadi sastra agama, Tata titi tingkah ring awak, Olah sarira, utawi keterampilan, Manut bawos mangkinneIlmu Pendidikan. Punika makasami marupa pican guru ring sekolah sampun sepatut nyane iraga ngandap kasor kalih anutan ring guru. Saha ninutin sapituduh nyane, sampunang alpaka majeng ring guru pengajian.

Sane kaping pat, Ring sang ngater jagat kabawos guru wisesa utawi pemerintah. Dane sampun ngawentenang sarana sarana sane jangkep, Manut bawos sekadi Material Sepiritual maka piaranti nyujur santi jagat hita ring jagate, sampunang iraga maparisolah sane kaon sane ngewetuang guru wisesa kemewehan, tinut pituduh nyane, mangda dados putra sane maguna tur kawigunayang antuk wangsa lan negara. Manut atur titian ring ajeng, sajroning aab jagate sane mangkin kabawos awor campuh tan pawates, utawi  zaman globalisasi. Sahaning sane becik inggihan kaon sampun campuh pamekas iriki ring Bali. Ngiring tanggenin sareng sami, ageman putra sesanane lajeran.

Yan cutetan titian inggih punika:

  • Iraga pinaka yowana sampun sepatut nyane ngelaksanayang  sekadi sane sampun kasengguh iwau mangda kabawos putra suputra, Patut iraga sungkem majeng ring catur guru.
  • Iraga pinaka yowana sapunapi sepatutnyane tata cara ngupapira sumangdane nenten rered manah subakti majeng ring catur guru sane kabawos guru susrusa, sampunang iraga pinaka melaksana kaon sane ngawetuang biuta.

“Amonto nyen apang tu nawang bapak Kepala Sekolah ngemang nasehat dugas Upacara Bendera dugas Hari senin, ane mekade yang demen sawireh dahat mawiguna pisan tutur sekadi asapunika”

“Yah aikkk, bin pidan lakar pragat PR ne Tu”Komang ngomong sade tekejut.

“Jalan gaenin Mang apang pragat kanti PR Geografi, kayang bahas materi di kelas kayang ne apang bise iraga nyawab”

“Beneh Saje keto”

“Lantas bapanne Komang Adi teko uling ngineman sampi yeh, laut nyagjagin katongos panakne ngae PR sambilang mekenyem “

“Ye bapa kaden Putu nyen busan, yang ngae PR ajak Komang jumah dini pe”

“Kengken, setonden Putu mai sube ngalih nasi san malu jumah jumah teke ling masuk?”

“Lamen tonden, mai te ke paon laku tuni meme ngae  be menyat-nyat, kengken jemakan bapa nasi abe mai?”

“Nah suksema bape, di saget nyen yang sedut I Komang Nyen ajak tiang ngajeng ka paon” saut Tu Lita sade egar.

“Nah pang keto sube, apang nayak patuh care jumah”

“Men ngae PR apo to ajak daddua?”

“Ne ngae PR Geografi pe” saut Komang Adi.

“Cening sujatine sube idup di gumenine ane madan gemuh lan landuh, len teken jaman bapa ipidan, sarwa keweh, ngalaih apa sada ketil, yan jani ape dotan mekejang alauh, mekeneh masekolah sube ade paek umah, ngalih informasi……. Cepet, ade HP, Internet, ape kaden buin adane ade ane sandang junjungan sampuna iraga setata ngandedelan kabisan anak len sekadi anake maosang mangda iraga prasida nandurin karang awak, sukseman ipun manda Putu wiadin Komang prasida nyelehin utawi menggali potensi dalam diri, sane dahat cucukang eling-elingan iraga sadina-dina saking manah lascarya pageh mayasa, dumogi ida ngicenein wara nugraha nyane”teges bapane.

“Patut pisan buka raos bape sekadi punika, sumangdane iraga setata nandurin karang awak taler state ngerastiti bakti majeng ring sang amurbeng sarat, sangkaning swecan ida iraga ngamolihan kerahayuan, saje keto pe?” baos Putu Lita sade egar.

PUPUT


Komentar

×
Berhasil membuat Komentar
×
Komentar anda masih dalam tahap moderator
1000
Karakter tersisa
Belum ada komentar.

Jadilah yang pertama berkomentar di sini